สมุนไพรวัยทอง เลือกอย่างไรให้เหมาะกับตัวเอง

“ ร้อนวูบวาบ นอนไม่หลับ หงุดหงิดง่าย วิตกกังวลง่าย ช่องคลอดแห้ง หย่อน

ความต้องการทางเพศลดลง ผิวหนังเหี่ยว ขาดความยืดหยุ่น เต้านมหย่อนไม่เต่งตึง ”

อาการเหล่านี้ คืออาการแสดงหลังหมดประจำเดือน ที่ผู้หญิงหลาย ๆ คนต้องเจอ เพราะในช่วงอายุตั้งแต่ 40-59 ปี ร่างกายจะผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกายของผู้หญิงลดน้อยลง เนื่องจากรังไข่หยุดทำงาน ซึ่งทำให้สิ้นสุดการมีประจำเดือนอย่างถาวร และจะเกิดปัญหาสุขภาพ โรคต่าง ๆ ตามมาได้ง่าย เช่น โรคความดัน ไขมัน เบาหวาน โรคหัวใจ โรคกระดูกพรุน และอื่น ๆ

เนื่องจากฮอร์โมนจะลดลงอย่างต่อเนื่องจนหยุดผลิตไป จึงทำให้ร่างกายเสียสมดุลและเกิดอาการต่าง ๆ ดังข้างต้น สารอาหารที่ช่วยบำรุงร่างกายหรือสามารถเพิ่มระดับฮอร์โมนเพศได้ จะเป็นสารกลุ่มไอโซฟลาโวนที่เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะเปลี่ยนเป็นไฟโตเอสโตรเจน ทำหน้าที่ออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจนของเพศหญิง จะสามารถรักษาสมดุลของฮอร์โมนได้หากได้รับสารอาหารอย่างต่อเนื่องอย่างน้อย 3-4 เดือน ซึ่งสมุนไพรที่มีสารไอโซฟลาโวนมีหลายชนิด แต่หลัก ๆที่เป็นที่รู้จักก็จะมี

สารสกัดจากถั่วเหลือง

มีสารไอโซฟลาโวนที่สำคัญ คือ เดดซีน (daidzein) และ จีนิสทีน (genistein) เป็นสารกลุ่มไฟโตเอสโตรเจน

สรรพคุณ

1.บรรเทาอาการหมดประจำเดือน อาการร้อนวูบวาบ

2.ลดความเสี่ยงโรคเบาหวาน โรคหัวใจ ไขมันอุดตัน มะเร็งลำไส้ใหญ่

3.ช่วงเพิ่มการเผาผลาญในร่างกาย จัดการน้ำหนัก

4.ป้องกันกระดูกพรุน

5.ช่วยให้นอนหลับสบาย

วิธีการทาน : รับประทานให้ได้สารไอโซฟลาโวน 50-100 มิลลิกรัม/วัน

ผลข้างเคียง : ท้องอืด แน่นท้อง ท้องอืด เนื่องจากในถั่วเหลืองมีโปรตีนมาก แต่อาจจะไม่เกิดกับทุกคน
ข้อควรระวัง : ยังไม่มีรายงานความเป็นพิษหากรับประทานต่อเนื่อง แต่ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้ถั่ว หรือถั่วเหลือง

ว่านชักมดลูก

มีสารกลุ่มไดแอริลเฮปตานอยด์ (Diarylheptanoid) เป็นกลุ่มไฟโตเอสโตรเจน

สรรพคุณ

1.รักษาอาการของสตรี ประจำเดือนมาไม่ปกติ

2.ปวดท้องระหว่างมีประจำเดือน ตกขาว

3.ขับน้ำคาวปลา

4.ริดสีดวงทวาร และไส้เลื่อน

5.บรรเทาอาการวัยทอง

วิธีการทาน: รับประทานผงว่านชักมดลูกบดแห้ง 250 -500 มิลลิกรัม/วัน

ผลข้างเคียง: มีตกขาวมากกว่าปกติ จะเป็นอาการที่พบได้บ่อยสุดในการทานว่านชักมดลูก วิงเวียนศีรษะ มีผื่นขึ้น ตึงหน้าอก หรือปวดมดลูก ซึ่งจะเกิดขึ้นได้หากรับประทานในปริมาณที่มากเกินไป หรือร่างกายของผู้ที่รับประทานไม่แข็งแรง

ข้อควรระวัง : 1. ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้ยาตัวนี้ ผู้ที่มีปัญหาท่อน้ำดีอุดตัน เนื่องจากว่านชักมดลูกมีฤทธิ์การหลั่งน้ำดี

2. ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร และไม่ควรใช้ขณะมีรอบเดือน เนื่องจากว่านชักมดลูกมีฤทธ์กระตุ้นการบีบตัวของมดลูก

กวาวเครือขาว

มีสารดิออกซีไมโรเอสทรอล (deoxymiroestrol และ miroestrol ) เป็นกลุ่มไฟโตเอสโตรเจน

สรรพคุณ

1.บำรุงสุขภาพ บำรุงกำลัง บำรุงโลหิต

2.แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย

3.แก้อ่อนเพลีย ผอมแห้ง นอนไม่หลับ

4.บำรุงความกำหนัด ทำให้อวัยวะสืบพันธุ์และมดลูกมีเลือดมาคั่งมากขึ้น

5.บำรุงอวัยวะสืบพันธุ์ให้เจริญ

6.ผิวหนังเต่งตึงมีน้ำมีนวล

7.ช่วยลดอาการของสตรีวัยหมดประจำเดือน

วิธีการทาน: ผงกวาวเครือขาวบดแห้ง ไม่เกิน 50-100 มิลลิกรัม/วัน

ผลข้างเคียง: อาการมึนเมา คลื่นไส้ อาเจียน เนื่องจากมีสารกลุ่มไฟโตเอสโตรเจนสูง จะไปรบกวนการทำงานของระบบฮอร์โมน

ข้อควรระวัง : ห้ามใช้ในหญิงวัยเจริญพันธุ์ เพราะสารที่มีฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศหญิง ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งมดลูกและมะเร็งเต้านมหรือเนื้องอกที่ไวต่อฮอร์โมนเอสโตรเจน

จากสมุนไพรทั้ง 3 ชนิดที่กล่าวมา ก็จะมีสรรพคุณและข้อควรระวังที่ต่างกันไป เรียงลำดับผลข้างเคียงจากน้อยสุดไปมากสุดจะได้สารสกัดจากถั่วเหลือง ฟลาวาซอย มีความปลอดภัยสูงกว่า ว่านชักมดลูก และมีความปลอดภัยมากกว่ากวาวเครือขาว พอรู้อย่างนี้แล้วก็สามารถเลือกใช้ให้เหมาะกับร่างกายตัวเองได้ หรือหากไม่มั่นใจ ก็สามารถสอบถามข้อมูลจากแพทย์แผนไทย เข้ามาได้ที่ ไลน์ (สแกน QR Code)

พท.ภ. จิราภา ทองพึ่งสุข

สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่

แหล่งข้อมูล

1.ว่านชักมดลูก. [บทความออนไลน์ ]. เข้าถึงได้จาก .https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article

2.กวาวเครือขาว. [บทความออนไลน์ ]. เข้าถึงได้จาก https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article

3.ผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองสำหรับสตรีวัยทอง. [บทความออนไลน์ ]. เข้าถึงได้จาก https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article

4.ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. กวาวเครือขาว.[บทความออนไลน์ ]. เข้าถึงได้จาก. https://apps.phar.ubu.ac.th/thaicrudedrug/main.php?action=viewpage&pid=15

5.ถั่วเหลืองสรรพคุณคู่แท้ สตรีวัยทอง [บทความออนไลน์ ]. เข้าถึงได้จาก. https://oryor.com/media/checkSureShare/media_printing/1054

6.ธิดารัตน์ จันทร์ดอน สํานักงานข้อมูลสมุนไพรคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.กวาวเครือขาว

7.อัญชลี ชุ่มบัวทอง. กวาวเครือขาว : ราชินีแห่งสมุนไพรไทย.

8. Supanimit Teekachunhatean,Paveena Pongnad, Noppamas Rojanasthein, Maleeya Manorot, and Chaichan Sangdee .Research Article Effects of Vitamin D plus Calcium Supplements on Pharmacokinetics of Isoflavones in Thai Postmenopausal Women ,2011